De Fotografie;  het Analoge Tijdperk 

Mijn Motto: Eerst kijken dan klikken!!!

Het was nog in de prehistorie van mijn eigen leven dat in mij het licht werd ontstoken. Het licht dat mij liet zien wat fotografie is. In dat gezegende jaar 1965 schafte ik mij een fototoestel aan. Tot die tijd beperkte ik mij tot het bekijken van de familiekiekjes en soms leende ik de AGFA Click & Clack van mijn vader. In mijn herinnering was het een Kodak Klikklak dat klonk wel lekker maar kloppen deed het natuurlijk niet. 
Het ging dus om een Agfa Click 1 of 2 dan wel een Clack. Op enig moment kwam de drang om zelf zo`n apparaat te bezitten. Eerst (een beetje) lezen over de materie en dan eens om je heen kijken wat er zoal in de winkel ligt.    
                        

Daarbij natuurlijk de inhoud van de spaarpot in de gaten houden want zoveel zat er nu ook weer niet in.
Als eigenwijze wijsneus had ik uitgevonden dat de ZENITH wel voor mij geschikt zou zijn. Een "echte" camera als Canon, Mamiya laat staan een Hasselblad was voor mij even niet weggelegd. De prijs is mij nu niet meer bekend maar de Zenith zal niet boven de tweehonderd gulden zijn geweest (denk ik).
In het begin was het nog zwart-wit wat de klok sloeg. Kleur bestond al wel, maar dat was nog veel te duur. Pas tegen eind 1974 stapte ik geleidelijk over op kleur. Het tijdperk van de dia begon in 1967.
   
Na de aanschaf en ook al vóór dat feit diende ik allerlei zaken te onderzoeken en te bekijken om er iets van te kunnen maken. In de zoeker kijken en afdrukken is één ding, een goede foto maken is wat anders. 
De Zenith was een goed toestel met een goede lens maar vertoonde vaak een vervelend bijverschijnsel. Het transport van de film liep niet altijd even gemakkelijk en de foto`s en dia`s vertoonden dan dunne streepjes. Deze werkte ik weg door met name de dia`s een badje te geven in een vloeistof  die de streepjes als sneeuw voor de zon liet verdwijnen. Mooi maar wel bewerkelijk. Net als het "bruinen" van zwart-wit foto`s om ze "antiek" te  maken.
  
Eenmaal zo`n apparaat in bezit, moest ik mij vanzelfsprekend ook gaan verdiepen in allerlei fratsen als scherptediepte, diafragma, sluitertijden, belichting, filmgevoeligheid, etc. etc. Dat werd dus de bibliotheek bezoeken en zo nodig boeken kopen. Intussen werd er met regelmaat gekiekt en in het begin natuurlijk allerlei familieplaatjes. De kinderen, die vanaf 1972 ons leven kwamen opvrolijken, werden ook ruimhartig gekiekt. Om nog meer van de techniek te leren, trof ik het dat ik een buurman had met een heuse Doka. 

Met hem mocht ik af en toe meekijken en leerde ik over het ontwikkelen en afdrukken. Dat was mij al enigszins bekend want in 1962 werkte ik bij de Clichéfabriek van Biegelaar & Jansen aan de Wolterheukelslaan in Utrecht. Daar had ik als leerjongen al kennis gemaakt met het belichten van bijvoorbeeld messing platen die van een filmgevoelige laag waren voorzien. Een negatief werd in een houder erboven gebracht en twee koolstofstaven (?) werden erboven ontstoken voor de belichting. Die plaat werd vervolgens ontwikkeld, net als een gewone foto en weer later werd de plaat in een zuurbad gelegd om te worden geëtst. De lichte delen werden uitgeëtst en de zwarte niet. Op die manier ontstond dus een licht reliëf dat door de rollen van de drukmachine van inkt werd voorzien en zodoende kon de inkt van de zwarte delen worden overgebracht op (kranten)papier.

De oerkracht van oeroud water. Al vele honderden jaren oud smelt het ooit tot ijs gevormd water weer tot water en stort met duizenden tonnen per dag naar beneden. Druk, temperatuur, klimaatverandering laten de gletsjer niet langer het leven. Het oerwater zal ons ooit straffen of komt er toch weer een ijstijd?? Wat een foto allemaal wel of niet kan vertellen.

Eén van mijn taken was de in papier verpakte clichés met de naam van een drukkerij erop af te geven aan de chauffeurs van bepaalde buslijnen. Ik stel mij voor dat een krullenjongen van zo`n drukkerij die dan weer bij de bus ophaalde. Een inventieve, snelle en goedkope manier van transport. Een kort telefoontje volstond om te melden dat de boel onderweg was. 
Met de Zenith hebben wij ons wel vermaakt. Zo af en toe diende er ook geflitst te worden en daarvoor heb ik een zgn. waaierflitser aangeschaft. Opschroeven, kabel aansluiten, waaier uitdraaien en een flitslampje erin. Druk op de knop en páts, het lampje werd ook in een flits verknetterd. 

We schrijven 1973 als ik bij een fotozaak hartje Utrecht een mooie aanbieding zie van een  Canon FT QL. Het moet bijna wel Foto Boekhorst zijn geweest, want het was een zaak aan de Lijnmarkt. 
Ik moet het allemaal opgraven uit de herinnering want een keer of zeven verhuizen met de bijbehorende opruimingen maakt wel eens dat je dat soort zaken kwijt bent. Ook uit mijn hoofd denk ik dat de aankoopsom 385 gulden was. Een heel bedrag maar ik was net overgestapt van De Gruyter naar Harshaw Chemie in de Meern en had nog een mooie Kerstbonus in de knip.
De camera heeft dienst gedaan totdat ik in augustus 2003 de overstap maakte naar het digitale foto tijdperk. Maar zover zijn we nog niet.

Dat betekent dat de Canon FT QL zo`n dertig jaar dienst heeft gedaan, maar hij was niet alleen. In de loop van de tijd veranderden de familie- en vakantiekiekjes in heuse foto`s en dia`s. Niet alleen mensen maar ook de natuur, dieren, steden enz. Daarnaast ontwikkelde zich de grote interesse in de macrofotografie. Dat alles maakte dat er naast de FT QL ook een AE1 Pro kwam. Een Canon balgapparaat, een FD Macrolens, een Macro tussenring, een FD 135mm lens, een Vivitar flitser, een FD 70-210mm zoomlens, een FD 300mm lens, TeleconverterTussenringen en een heel leger aan Filters

Voor de aardigheid heb ik twee oude dia`s geprobeerd een beetje op te poetsen want na al die jaren gaan die plaatjes ook flink achteruit. Daartoe heb ik ooit een Nikon Coolscan 4 aangeschaft. Die was toen knetterduur want plm. 2400 pieken. Waarbij moet worden opgemerkt dat de uitermate vriendelijke belastingregeling voor de aanschaf van computers eenvoudig kon worden "omgebogen" (regeringskreet uit die tijd) naar andere computergerelateerde zaken. Zodoende kostte het apparaat nog maar de helft. 

Ergens uit de jaren 80 stammen de Kogelzwam uit Beukenburg en een fraaie rups van een berghelling in Frankrijk. Zo staat er nog een stapeltje dozen met zo`n 7000 dia`s waarvan een klein deel al door de Nikon is gegaan. In 2003 maak ik de overstap naar het digitale tijdperk door een Canon Powershot S50 erbij te kopen. Dat ging maar korte tijd samen want eenmaal gewend aan dat enorme gemak bleven de analoge spiegelreflexen steeds meer in de kast staan. Het eind van het liedje was dat ik nog veel later de hele analoge santenkraam aan een liefhebber overdeed. Het bedrag zal ik niet noemen maar zoals u begrijpen zult, was dat bitter weinig. Voor mij dus einde aan het gesjouw met een tas vol spullen maar dat was nooit een bezwaar. Dat de geschiedenis zich zou gaan herhalen wist ik toen nog niet, dat wordt duidelijk op de volgende pagina.

Dordrecht at night na het Blauwe Kwartier vanaf Zwijndrecht

Wie een uitgebreide blik vooruit wil werpen kan hieronder terecht.....